DNYS blog – Zo helpt Pilates om oude patronen los te laten en nieuw lichaamsbewustzijn op te bouwen

Al vanaf dat de deuren van De Nieuwe Yogaschool zijn geopend, vind je het een paar keer per week op het rooster: Pilates. En de laatste jaren is de populariteit ervan alleen maar toegenomen. 

Misschien heb je Pilates in je eigen practice omarmd, of misschien geef je toch de voorkeur aan de yogamat, omdat Pilates op het eerste gezicht op een gewone sportles lijkt. Maar wist je dat er achter Pilates ook een diepgaande filosofie steekt? In werkelijkheid is Pilates een verfijnde bewegingstherapie die – net als yoga – diep doorwerkt op hoe je je voelt, hoe je beweegt, ademt en leeft. Hoe dat werkt?

Herhaling als herprogrammering

Ons brein en zenuwstelsel leren door herhaling. Hoe vaker we bepaalde gedachten, bewegingen of gedragingen herhalen, hoe meer die als patronen worden verankerd. Het worden gewoontes die, bewust of onbewust, onze houding, reacties en zelfs onze persoonlijkheid vormgeven. For better or for worse.

Dat werkt in ons voordeel bij gezonde gewoontes, maar minder als het gaat om patronen die ons niet meer dienen. Denk aan een ingezakte houding door lange dagen achter je laptop, of een negatieve overtuiging die je over jezelf bent gaan geloven. Simpelweg omdat je die gedachte keer op keer hebt herhaald.

Het goede nieuws? Je kunt je lichaam en zenuwstelsel ook herprogrammeren door herhaling bewust te gebruiken.

Pilates gebruikt herhaling als helend principe: elke beweging wordt bewust en gecontroleerd uitgevoerd. Daardoor geef je je brein en lichaam de kans om oude, inefficiënte patronen los te laten (zoals het vastzetten van je adem, of het overcompenseren met je nek of onderrug) en in plaats daarvan nieuwe, gezonde bewegingspatronen te integreren.

Denk aan: beter ademen, vloeiender bewegen, meer lichaamsbewustzijn en uiteindelijk: meer energie. En dat heeft niet alleen een effect op je lijf, maar op je hele gemoedstoestand.

De adem om te reguleren

Bij Pilates is adem – net als bij yoga – een essentieel punt van aandacht bij iedere beweging. De adem helpt je het ritme te vinden, spanning los te laten en brengt je aandacht in het hier en nu. Pilates nodigt je uit om met volledige concentratie te bewegen. En dat heeft een kalmerend effect op je zenuwstelsel.

Het is immers lastig om in je hoofd te blijven als je echt met aandacht beweegt. Daardoor komt je geest tot rust, simpelweg omdat je volledig aanwezig bent in je lijf. Dat is de sleutel tot echte ontspanning. Zo activeert Pilates ook het parasympathische zenuwstelsel: de staat waarin herstel, heling en integratie kunnen plaatsvinden.

Zo beïnvloedt je houding hoe je je voelt

Pilates heeft een geweldig positief effect op je lichaamshouding. Je leert je lichaam en wervelkolom goed ‘uit te lijnen’, wat rugklachten kan verminderen en bewegingsvrijheid vergroot. En dat heeft een direct effect op hoe je je vanbinnen voelt. Een open borstkas, een stevige basis, een rechte wervelkolom: dit alles beïnvloedt je adem, je stemming en zelfs je zelfbeeld.

Onderzoek laat zien dat een verbeterde lichaamshouding:

• stress kan verlagen
• zelfvertrouwen kan vergroten
• en zelfs de productie van ‘feel-good’ hormonen zoals serotonine stimuleert

Pilates verbetert dus niet alleen je lichaamshouding, maar ook hoe je letterlijk in het leven staat. 

Pilates als holistische bewegingstherapie

Hoewel het makkelijk is om Pilates aan te zien voor een sportles, gaat de methode veel verder dan dat. In wezen is het een holistische bewegingstherapie die gaat over de verbinding tussen lichaam en geest. Joseph Pilates, de grondlegger van Pilates, geloofde: “Physical fitness is the first requisite of happiness”. 

Hij geloofde dat lichaam en geest onlosmakelijk verbonden zijn en dat de fysieke oefeningen niet alleen leiden tot meer kracht en lenigheid, maar ook het mentale welzijn verbetert. Joseph Pilates geloofde dat wie zijn lichaam leerde beheersen, ook zijn geest leerde kalmeren. Een filosofie niet ver afligt van het achtvoudige pad van Patanjali, waar onze hedendaagse Yogapractice nog altijd op is gebaseerd. 

In die zin zijn Yoga en Pilates beiden prachtige wegen op weg naar transformatie, meer (lichaams)bewustzijn en een leven in balans.

Echte verandering begint in je lichaam

De echte kracht van Pilates ligt in de subtiele, diepe verschuivingen die het teweegbrengt. In hoe je beweegt, hoe je ademt, en uiteindelijk: hoe je leeft. Elke oefening is een uitnodiging om je lichaam opnieuw te leren voelen en jezelf opnieuw te leren kennen. Letterlijk en figuurlijk.

In een wereld waarin we continu worden uitgenodigd om te dissociëren van ons lichaam – via social media, schermen of werkdruk – helpt Pilates je juist om weer thuis te komen in je lichaam. Het is een weg terug naar verbinding.

Voel je de wens om je verder te verdiepen in Pilates? Voor jezelf of om deze vorm van mindful bewegen door te geven aan anderen? Bekijk dan de 8-daagse Pilates Teacher Training in Amsterdam.